Akıl, mantık ve şuurla hareket etmek Atatürk'ün önemli özelliklerindendir. Atatürk, çağdaş yaşamın, siyasi ve sosyal sorunların çözümünün bilimde ve mantıkta bulunabileceğini ifade etmiştir. Bir devlet adamı olarak uygulamalarını hayat gerçeklerinden almış ve bu gerçekçiliğe dayandırmıştır. O ,bu konuda şöyle demiştir: " Felaket ve mutluluk getirsin ,iyi ve fena olsun gerçekten ayrılmayacağız." Onun düşüncesinde hayal değil, gerçekçilik vardır.

     Atatürk'ün yaptığı inkılâplar, izlediği politikalar, milli sınırlar içindeki Türk Devleti'nin güçlendirilmesi amacına yöneliktir. Atatürk'ün Türkiye ve dünyadaki olayları değerlendirirken doğru neticelere varma yeteneği diğer siyaset adamlarından farklı ve üstündür.

     Akıl ve mantığa büyük önem veren Atatürk bu konuda şöyle demiştir. "Akıl ve mantığın halletmeyeceği mesele yoktur. "Onu büyük devlet adamı ve evrensel bir lider yapan; üstün kişiliği, akıl ve mantık kuralları ile hareket eden devlet adamı olmasıdır. Atatürk; dikkatli, ihtiyatlı ve ölçülüydü. Ona göre ;"Bir işi zamansız yapmak, o işi başarısızlığa uğratmak olur. Her şey sırasında ve zamanında yapılmalıdır."