Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kapatılmasından sonra yeni bir parti kurulamamış; Cumhuriyet Halk Fırkası iktidarı devam etmiştir. Bu arada 1929 yılında ABD'de baş gösteren ve bütün dünyayı etkisi altına alan büyük ekonomik bunalım, genç Türkiye Cumhuriyetini 'de etkilemişti. Bu etki doğru politikalar üretme konusunda Muhalefetin gerekli olduğu tartışmalarını yeniden gündeme getirmişti.1930 yılının sıcak bir yaz gününde Yalova'da İsmet Bey ve Fethi Bey bu konu ile ilgili sohbet etmektedirler.

İsmet Bey: Türkiye yurtdışından nasıl görünüyor Fethi Bey? Paris büyükelçisi olarak bir değerlendirme yapsanız...

Fethi Bey:    Bütün dünyada olduğu gibi bizim ülkemiz de zor günler geçiriyor. Amerika'da patlak veren büyük ekonomik bunalım Türkiye'yi batılı devletlere göre daha fazla etkilemiş gibi...

İsmet Bey: Maalesef dünya krizi yetmezmiş gibi geçtiğimiz yıl bir de Osmanlıdan kalan borçların ilk taksitini ödemek zorunda kaldık. Hükümet olarak elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz ama çabalarımız henüz halkın refahını yükseltecek düzeye ulaşmadı. Yokluklar içerisinde kurulmuş bir devletin kısa sürede ayağa kalkması için hep birlikte mücadele etmek gerekiyor. Sizin düşünceniz nedir?

Fethi Bey:   Sorun da belki buradan kaynaklanıyor. Her türlü girişim ve çabanın yalnızca hükümetten beklenmesi. Devletin yaptığı yatırımların yanı sıra özel girişimcinin de harekete geçmesini sağlayacak yöntemler benimsenmeli.

İsmet Bey: Ekonomik kalkınma ancak devlet merkezli politikalarla sağlanabilir. Hükümet olarak farklı alanlarda hamlelerimiz var. Zaten özel sektörün durumunu bir sorun olarak gören ve bizi eleştiren pek fazla arkadaşımız yok.

Fethi Bey : Bu koşullar da doğal değil mi?

İsmet Bey: Nasıl yani? Biz herkesin fikirlerini açıkça ortaya koymasından yanayız.

Fethi Bey: Bundan kuşkum yok. Ama her şeyden önce sağlıklı bir siyasi tartışma ortamına ihtiyaç var.Tek partili yapı içerisinde bu tartışmaları yapabilmek çok zor.

İsmet Bey: Paşa bu tarafa doğru geliyor.

Der ve Kemal Paşa gelir ve  "Nasılsınız Beyler?" der. Hep birlikte "Sağ olun Paşam sizleri sormalı" derler.

              Paşa: Teşekkür ederim. Demiryollarımız üzerine konuşuyorduk. Doğuya giden tenlerimizi nihayet Sivas istasyonuna ulaştırmayı başardık. Ancak önümüzde bizleri bekleyen yapacak o kadar çok iş var ki? Siz ne dersiniz Fethi Bey? Paris'te batı dünyasını yakından takip eden biri olarak hükümetin ekonomik politikasını nasıl buluyorsunuz?

Fethi Bey:    Birçok olumlu iş yapıldığını memnuniyetle görüyorum. Ancak bana kalırsa özel sektörü de ülkenin kalkınmasında harekete geçirecek önlemler alınmalı.

Paşa: Mesela?

Fethi Bey: Bugün Avrupa ülkelerinin hemen hepsinde serbest ekonomik modelin benimsendiğini görüyoruz. Oysa bizim hükümetimiz bu konuya gereken ilgiyi göstermiyor. Üstelik hükümetin yaptıklarını eleştiren kimseye de pek rastlanmıyor.

İsmet Bey: Parti grubumuzda hemen her mesele enine boyuna ele alınıyor. Bence bu konuda haksızlık yapıyorsunuz Fethi Bey.

Paşa: Parti içinde zaman zaman konu ile ilgili tartışmalar yaşandığını biliyoruz İsmet Bey ama Fethi Bey bu parti içinde olacak bir iş değil demek istiyor herhalde.

Fethi Bey: Evet Paşam, artık Cumhuriyet Halk Fırkasının yanında farklı görüşler ortaya koyacak partilerinde kurulması iyi olur kanaatindeyim. Böylece Cumhuriyet yönetiminin ülkemizde sonsuza kadar sürmesi ve tek partili hükümet idaresi yerine tartışma özgürlüğünü ve hükümetin millete hesap vermesini sağlayacak bir idare oluşabilir.

Paşa: Mesela Fethi Bey! Siz böyle bir partinin başına geçseniz görüşlerinizi mecliste serbestçe dile getirerek uygulamada ortaya çıkan birçok hatanın önüne geçilmesini sağlayabilirsiniz.

Fethi Bey: Bir muhalefet partisi kurmamı istiyorsunuz. Niçin Ben?

Paşa: Bu işi sizden daha iyi yapabilecek başka biri düşünemiyorum. Cumhuriyete ve Laikliğe olan bağlılığınız konusunda asla endişe etmem. Partinizin ismini bile düşündüm. Serbest Cumhuriyet Fırkası.Ne dersiniz?

Fethi Bey: Çok güzel bir isim; ancak İsmet Bey bu konuda ne düşünür acaba; ayrıca ben bir muhalefet partisi kurarsam sizin konumunuz ne olacak paşam?

Paşa: Şöyle düşünelim; diyelim ki bu ülkenin Cumhurbaşkanı olarak ben bir babayım siz ve İsmet Bey de benim evladımsınız. Benim gözümde ikiniz arasında bir fark yoktur. Ben aranızda tarafsız bir konumda buluna cam. Benim istediğim sadece memleket işlerinin mecliste serbestçe tartışılmasıdır. 

Fethi Okyar ;Mustafa Kemal'in teklifi üzerine harekete geçti ve 12 Ağustos 1930 tarihinde Serbest Cumhuriyet Fırkasını kurdu. Cumhuriyet ve Laiklik karşıtları bu kez de Cumhuriyet Fırkasını kendi amaçları doğrultusunda kullanmaya çalıştılar. Gelişmeler karşısında Fethi Bey olaylardan rahatsızlık duymaya başladı. Ülkenin yeni bir siyasi kriz yaşamamasına engel olmak için 17 Kasım 1930 tarihinde Serbest Cumhuriyet Fırkasını kapattı. Böylece çok partili yaşama geçme çabası bir kez daha sonuçsuz kaldı.